Terug naar het overzicht

De kracht van scriptwriting voor videografen: een complete gids

De input van de klant: meer dan vanzelfsprekend

Klinkt misschien vanzelfsprekend, maar de input van de klant speelt een cruciale rol in het schrijven van een script, en dat kan soms verrassend veel tijd kosten. Hoe vreemd het ook klinkt, veel klanten hebben moeite om hun visie of standpunt helder te formuleren. Daarom werkt het vaak het beste om samen te praten over de boodschap, zodat je kunt ontdekken wat ze echt willen zeggen. Als een klant er echt niet uitkomt, maak ik soms zelf een eerste opzet, een soort ‘look and feel’, waar ze vervolgens feedback op kunnen geven. Dat voorkomt dat we blijven hangen in een brainstormfase zonder richting.

Een van de grootste valkuilen is dat klanten soms personages of thema’s aandragen die weinig te maken hebben met het eigenlijke onderwerp, puur omdat ze snel willen beginnen met filmen. Je film valt of staat bij het juiste personage. Dus het liefst heb je iemand voor de camera die dat ook echt wil doen, en die praat over iets waar iemand ook echt verstand van heeft. Dit deel van het werk vind ik trouwens erg leuk, want het is een creatieve uitdaging om samen met de klant te kijken wie het beste de visie en het verhaal kan vertolken.

Waarom is een goed video script dan zo belangrijk?

Een video script is de blauwdruk voor je gehele productieproces. Het geeft structuur aan je verhaal, biedt een duidelijke richting voor wat er moet gebeuren tijdens het filmen, en zorgt ervoor dat iedereen op de set weet wat het doel is van elke opname. Zonder een goed script riskeer je chaos op de set, onnodige improvisatie en een onduidelijke boodschap.

Voordelen van een goed geschreven script

• Helderheid en focus: Een script helpt je om je verhaal scherp te houden. Je weet precies welke informatie je wilt overbrengen en welke beelden daarbij passen.
• Efficiëntie op de set: Een goed script bespaart tijd tijdens het filmen, maar dialoog hoeft niet volledig vast te liggen. Omdat de eigen woorden van een personage teruggekoppeld worden aan de opdrachtgever of communicatiemedewerker wordt het extra duidelijk hoe de boodschap straks overkomt. Dat voorkomt teleurstellingen, maar kan ook verrassend mooie teksten/quotes opleveren die je zelf niet bedacht zou hebben.
• Beter eindresultaat: Met een script voorkom je dat je in de montagekamer urenlang zoekt naar bruikbare stukken footage. Je hebt een duidelijk plan dat zorgt voor consistente opnames. Hierdoor heb je meer ruimte om creatief te spelen met de beelden en de boodschap nog mooier naar voren te brengen.

Het schrijfproces: hoe begin je?

Het schrijven van een script lijkt misschien een grote klus, maar als je het proces stap voor stap doorloopt, is het goed te doen. Elk script begint met een idee, maar hoe vertaal je dat naar een volledig uitgewerkt plan?

1. Brainstorm je idee

De eerste stap in het schrijfproces is het bepalen van je kernboodschap. Wat wil je met deze video zeggen? Als je bijvoorbeeld voor een NGO werkt, kan je doel zijn om bewustwording te creëren voor een bepaald probleem, fondsen te werven of de impact van een project te tonen.

Probeer tijdens deze brainstormsessie antwoord te geven op vragen zoals:

• Wat is de hoofdboodschap van de video?
• Wie is mijn doelgroep?
• Welke emotie wil ik bij de kijker oproepen?
• Welke actie wil ik dat de kijker onderneemt na het zien van de video?
• Waar kan ik inspiratie vandaan halen voor de video?

Een leuke anekdote over dat laatste punt: Ik had ik een keer een klant die met het nummer Tusk van Fleetwood Mac kwam in de eerste brainstorm. Dit nummer heeft het hele ritme van de film toen bepaald. Heel mooi wat muziek kan doen.

2. Schrijf een synopsis

Een synopsis is een korte samenvatting van het verhaal of de boodschap van je video. Dit helpt je om de grote lijnen vast te leggen voordat je in detail gaat. Hierin schets je in een paar zinnen wat de kijker kan verwachten.

3. Maak een outline

Nu je een duidelijk idee hebt van het verhaal, is het tijd om een outline te maken. Dit is een gestructureerd overzicht van de scènes en segmenten die je gaat filmen. Het helpt om te weten in welke volgorde je de gebeurtenissen wilt presenteren en welke visuele elementen daarbij horen.

Voorbeeld van een outline:

• Opening: Inleidende shots van de gemeenschap, voice-over introduceert het probleem.
• Middenstuk: Bijvoorbeeld interviews met bewoners, (sfeer)beelden van hun dagelijkse bezigheden.
• Climax: De impact van schoon water wordt duidelijk gemaakt door middel van interviews en visuals.
• Afsluiting: Oproep tot actie en informatie over hoe de kijker kan helpen.

4. Bereid je interviews goed voor, maar blijf open

Een interview goed voorbereiden is een must. Daaronder valt het hebben van een voorgesprek. Dat maakt dat de geïnterviewde al een beetje weet wat ‘ie kan verwachten zonder tekst uit het hoofd te leren. Het zorgt ervoor dat de personen die je filmt en interviewt zich op hun gemak voelen. Dat straalt uit op beeld. 

Het zorgt er ook voor dat er openingen ontstaan in de dialoog. Dingen die ineens op komen en waar je op door kan vragen. Hierdoor kan je zelf ook nog eens verrast worden, wat kan leiden tot citaten die kijkers bij zullen blijven. Vaak zit daar goud. Zeker omdat het interview dan bijna een gesprek wordt. Dat oogt toch natuurlijker, zelfs als je erin gaat knippen,

Het script schrijven: structuur en opbouw

Nu je je outline hebt, is het tijd om de scènes gedetailleerd uit te werken in het daadwerkelijke script. Een goed script heeft een duidelijke structuur met een begin, midden en einde.

1. Begin met een sterke opening

De eerste paar seconden van je video zijn cruciaal. Hierin moet je de aandacht van de kijker grijpen en ze nieuwsgierig maken naar meer. Dit kan met een opvallend visueel beeld, een pakkende vraag of een emotioneel moment. In het geval van NGO-video's kan een krachtige, menselijke ervaring de juiste toon zetten.

2. Bouw spanning op in het middenstuk

Het middenstuk is waar je de meeste informatie presenteert. Dit deel van de video moet de kijker betrokken houden door interessante beelden te combineren met inhoudelijke informatie. Zorg ervoor dat je verhaal zich op een logische manier ontwikkelt, waarbij elke scène voortbouwt op de vorige.

3. Sluit af met een call-to-action

Elke video die je voor een NGO of overheidsorganisatie maakt, heeft meestal een doel. Dit kan het informeren van de kijker zijn, maar ook het aanzetten tot actie, zoals het doneren aan een goed doel of het ondersteunen van een bepaald project. Sluit je video af met een duidelijke call-to-action, waarin je de kijker vertelt wat ze kunnen doen.

Wanneer improvisatie beter werkt

Hoewel een goed script de basis vormt voor elke video, zijn er momenten waarop improvisatie een betere keuze kan zijn. In sommige documentaire- of interviewformats kun je spontane momenten willen vastleggen die niet in een script te vatten zijn. Het is belangrijk om te weten wanneer je losser kunt omgaan met je script, zonder de kern van je boodschap uit het oog te verliezen.

Situaties waarin improvisatie kan werken:

• Interviews: Je kunt nooit exact voorspellen wat iemand zal zeggen. Soms leiden onverwachte antwoorden tot de beste content.
• B-roll footage: Spontane, niet-geplande beelden kunnen vaak de realiteit van een situatie of een plek beter weergeven dan alles wat van tevoren is bedacht.

Tips voor betere scriptwriting

• Ken je doelgroep: Schrijf op een manier die je publiek aanspreekt. Voor een jonger publiek kun je bijvoorbeeld een luchtigere toon kiezen, terwijl voor overheidsorganisaties een formelere aanpak nodig is.
• Wees flexibel: Zelfs als je een strak script hebt, moet je openstaan voor veranderingen tijdens het filmen. Dingen kunnen altijd anders lopen dan gepland.
• Test de lengte van je film: Door alles hardop te lezen wordt het vaak duidelijk dat je misschien te veel wil vertellen in 40 seconden.
• Blijf beknopt: Houd je teksten kort en krachtig. Video's moeten snel de aandacht pakken, vooral in de online wereld. Dit betekent overigens niet dat je film kort moet zijn, zolang je maar ’to the point’ blijft.

Conclusie

Een goed videoscript is essentieel om je verhaal helder en overtuigend te vertellen. Of je nu werkt voor een NGO, een overheidsinstantie of een commercieel bedrijf, het schrijven van een script helpt je om je ideeën te structureren en je boodschap effectief over te brengen. Zorg ervoor dat je script de kernboodschap ondersteunt en tegelijk ruimte laat voor creativiteit en flexibiliteit.

Evariste

Wil jij graag een film laten maken of wil je graag advies over scripting? Als flexibele freelance filmmaker uit Den Haag help ik je graag met jouw eigen productie! Neem gerust eens contact met mij op. Dan kijken we samen wat er allemaal mogelijk is.