Terug naar het overzicht

Zo begeleid je mensen voor de camera (zonder dat ze zenuwachtig overkomen)

Waarom mensen zenuwachtig worden

Voor veel mensen voelt een camera alsof ze beoordeeld worden. Alsof elk woord dat ze zeggen perfect moet zijn. Ze willen het goed doen, en precies dát zorgt vaak voor haperingen. Daar komt bij dat een camera dichtbij kan voelen, letterlijk. Een lens die op je gericht is, een microfoon onder je neus, en een lichtje dat op je schijnt: het kan overweldigend zijn. Zeker als er ook nog collega’s omheen staan of als iemand zichzelf het gevoel geeft dat hij of zij het niet goed doet.

 

Wat jij als maker kunt doen

Als filmmaker ben jij niet alleen verantwoordelijk voor het beeld, maar ook voor de sfeer op set. Hoe beter jij mensen begeleidt, hoe beter en natuurlijker het beeld wordt. Hier zijn een paar dingen die ik standaard doe:
 

Begin met een gewoon gesprek

Voor je begint met filmen, maak eerst contact. Vraag hoe iemands dag was, maak een grapje, vertel iets over jezelf. Laat de techniek nog even uit beeld. Als mensen zich gezien voelen, ontspannen ze sneller.
 

Leg rustig uit wat je gaat doen

Zeg niet alleen "we gaan filmen", maar leg uit wat er gebeurt: waar de camera staat, waar je naar op zoek bent, hoe lang het ongeveer duurt. Zo neem je onzekerheid weg. Laat ook weten dat mensen fouten mogen maken, dat het geen live-uitzending is.
 

Geef complimenten

Als iemand iets goed doet, zeg dat dan ook. "Dit was echt fijn verteld", of: "Dat kwam heel helder over". Dat helpt meer dan je denkt. En je hoeft niet te faken, er is altijd wel iets positiefs te benoemen.
 

Laat iemand het desnoods opnieuw doen

Gaat het niet lekker? Geen probleem. Zeg gewoon: "Zullen we 'm nog een keer doen? Dan kunnen we straks kiezen wat het mooist is." Dat haalt de druk weg en geeft rust.
 

Kijk en luister actief mee

Als jij als maker onverschillig achter je camera hangt, voelt je spreker dat. Geef non-verbaal terugkoppeling: knik, glimlach, maak oogcontact als dat past. Dat helpt enorm.

 

Praktische tips tijdens het filmen

• Zet de camera al aan vóór je officieel begint. Soms vang je dan juist de meest ontspannen zinnen.
• Zorg dat je apparatuur zoveel mogelijk klaarstaat vóór je je spreker uitnodigt. In de praktijk is dat niet altijd haalbaar, dus ik ben er inmiddels goed in geworden om tijdens het opbouwen het gesprek al aan te gaan. Terwijl ik zenders bevestig of instellingen check, praat ik met de spreker, stel gerust en leg uit wat we gaan doen. Soms is dat pittig. Als ik echt aanvoel dat het te veel wordt, neem ik iemand mee om te helpen bij de productie en het praatje.
• Laat mensen niet direct in de lens praten, tenzij dat echt nodig is. Een gesprek met jou naast of achter de camera voelt vaak natuurlijker. Het vergt soms wat overtuigingskracht richting opdrachtgevers, maar niet iedereen kan goed in een camera praten. En dat is helemaal oké.
• Overweeg om staand of zittend te filmen, afhankelijk van wat iemand prettig vindt. Staand kan actiever voelen en zorgt vaak voor kortere antwoorden. Zittend is juist fijn als het verhaal wat ingewikkelder of emotioneler is – het werkt dan geruststellend en rustiger.
• Doe je eerste takes óf vraag je eerste vragen opnieuw, maar dan helemaal aan het einde als iemand al helemaal is warmgedraaid.
   

Wat ook helpt: normaliseren

Vertel mensen dat het normaal is om nerveus te zijn. Zelfs mensen die vaak voor de camera staan, hebben soms een off-day. Door te benoemen dat het niet raar is, haal je een deel van de schaamte weg. Soms zeg ik letterlijk: "Bijna niemand vindt dit leuk, maar jij doet het hartstikke goed."

Daarnaast leg ik soms uit dat het best lastig is om een lens als gesprekspartner te zien. Je moet letterlijk contact maken met een glasplaat, zonder dat daar iemand achter zit. En om het nog ingewikkelder te maken: mijn camera zit vaak precies voor mijn gezicht. Toch probeer ik dan altijd een manier te vinden om wél oogcontact te maken, al is het maar een glimp. Want juist dat directe oogcontact maakt dat de kijker zich écht aangesproken voelt. Dus als het lukt, is het goud waard, máár het hoeft niet perfect.
 

En als het écht niet lukt?

Soms blijft iemand gespannen, hoe goed je ook begeleidt. Dan zoek ik naar alternatieven. Misschien werkt het beter als iemand in voice-over vertelt, of als ik beelden gebruik zonder interview, met quotes in tekst. Er zijn altijd andere manieren om een verhaal te vertellen. Het doel is niet om iemand te forceren, maar om hun verhaal zo goed mogelijk tot zijn recht te laten komen.

Evariste

Wil jij graag een film laten maken of advies over hoe je mensen op hun gemak stelt voor de camera? Als flexibele freelance filmmaker uit Den Haag help ik je graag met jouw eigen productie! Neem gerust eens contact met mij op. Dan kijken we samen wat er allemaal mogelijk is.